Czerwone gardło u dziecka - kiedy należy skonsultować się z pediatrą?
By Redakcja
Twoje dziecko ma czerwone gardło? Narzeka na ból lub towarzyszą mu inne objawy, takie jak gorączka? To mogą być oznaki infekcji. Jednak zaczerwienienie gardła może mieć też inne przyczyny. Dowiedz się, jakie i sprawdź, kiedy należy skonsultować się z pediatrą.
Spis treści:
- Powody zaczerwienienia gardła u dzieci - przyczyny
- Wirusowe zapalenie gardła u dzieci - objawy
- Bakteryjne zapalenie gardła u dzieci - objawy
- Czerwone gardło - czy to angina?
- Zaczerwienienie gardła u dzieci - leczenie objawowe
- Czerwone gardło a konsultacja u pediatry - kiedy jest niezbędna?
Powody zaczerwienienia gardła u dzieci - przyczyny
Prawidłowo wyglądająca błona śluzowa gardła u dziecka powinna mieć jednolity, różowy kolor. Pojawiające się na niej miejscowe lub całościowe zaczerwienienie, któremu towarzyszy ból gardła, świadczy m.in. o jej podrażnieniu. Często jest ono wynikiem urazów. Dzieci mogą podrażnić gardło, pijąc gorące lub bardzo zimne napoje. Urazy mogą również być spowodowane przez ciała obce lub w najgorszym przypadku środki chemiczne [1].
Małe dzieci mogą mieć problem z połykaniem z powodu chorób przełyku lub zaburzeń neurologicznych. Niemożność przełknięcia prowadzi do podrażnienia błony śluzowej gardła i powoduje zmianę jej koloru [1].
Zaczerwienienie gardła może mieć także związek z alergią, zapaleniem zatok lub mononukleozą. Jednak najczęściej za czerwone gardło i towarzyszący mu ból odpowiadają ostre zmiany zapalne błony śluzowej gardła lub migdałków podniebiennych związane z infekcją wirusową lub bakteryjną [1].
Wirusowe zapalenie gardła u dzieci - objawy
Dzieci chorują na wirusowe zapalenie gardła szczególnie w okresie jesienno-zimowym. W większości przypadków czynnikiem etiologicznym są rynowirusy, koronawirusy, adenowirusy oraz wirusy RCV, HSV, grypy i paragrypy [2].
Ostre wirusowe zapalenie gardła i migdałków u dzieci ma raczej łagodny przebieg. Główne objawy choroby to [3]:
- ból gardła,
- zapalenie błony śluzowej gardła (czerwone gardło),
- ból głowy,
- ból mięśni i stawów,
- niewielka gorączka lub prawidłowa temperatura ciała,
- zapalenie spojówek,
- nieżyt nosa (katar),
- kaszel,
- chrypka i drapanie w gardle.
Niekiedy mogą wystąpić także biegunki oraz wyraźne owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej [3].
Bakteryjne zapalenie gardła u dzieci - objawy
Bakteryjna infekcja gardła u dzieci może mieć związek z paciorkowcem ß-hemolizującym grupy A – PBHA (Streptococcus pyogenes). Odpowiada on za 15-30% wszystkich przypadków ostrego zapalenia gardła i migdałków u najmłodszych. Chorują głównie dzieci w wieku szkolnym (5–15 lat), zimą i wczesną wiosną. Rzadko diagnozuje się zapalenie gardła wywołane przez PBHA u dzieci w wieku poniżej 3 lat [2].
Zapalenie paciorkowcowe ma nagły początek. Silny ból gardła to najczęstszy objaw infekcji bakteryjnej. Dziecko nie może przełykać, czasami pojawia się ślinotok. Błona śluzowa gardła i migdałków podniebiennych jest obrzęknięta. W obrazie klinicznym obserwuje się przekrwione gardło, obłożony język i wybroczyny na podniebieniu. Pojawia się również biały nalot na migdałkach. Nie występuje kaszel i katar.
Ponadto dla bakteryjnego zapalenia gardła u dzieci charakterystyczne są inne objawy, takie jak [2]:
- gorączka (>38°C),
- ból głowy,
- nudności i wymioty,
- ból brzucha,
- bolesność i powiększenie węzłów chłonnych szyjnych przednich.
Czerwone gardło - czy to angina?
Zaczerwienienie gardła u dziecka często wywołuje u rodziców niepokój, że jest to zwiastun anginy. Rzeczywiście czerwone gardło może być objawem tej choroby. Warto zwrócić uwagę na to, czy [3]:
- błona śluzowa gardła jest żywoczerwona lub krwistoczerwona,
- gardło jest obrzęknięte,
- języczek podniebienny jest krwistoczerwony i obrzęknięty,
- pojawia się nalot na języku,
- na błonie śluzowej podniebienia występują wybroczyny (czerwone kropki).
Takie dolegliwości sugerują anginę.
Zaczerwienienie gardła u dzieci - leczenie objawowe
Jeżeli gardło jest czerwone, bo jest to wirusowy stan zapalny gardła, wystarczy leczenie objawowe. Obejmuje ono [1, 3]:
- odpoczynek i leżenie w łóżku,
- nawadnianie organizmu, zwłaszcza w przypadku podwyższonej temperatury ciała,
- unikanie podawania dziecku ostrych, kwaśnych lub twardych pokarmów,
- stosowanie leków przeciwbólowych,
- płukanie gardła lub zastosowanie pastylek do ssania na ból gardła dla dzieci powyżej 5. roku życia,
- wykorzystanie preparatów w aerozolu na ból gardła dla młodszych dzieci.
W przypadku wirusowego zapalenia gardła nie stosuje się antybiotyków [3].
Czerwone gardło a konsultacja u pediatry - kiedy jest niezbędna?
Przy zapaleniu gardła, za które odpowiada zakażenie bakteryjne, konieczne jest podanie dziecku antybiotyku. Domowe sposoby nie pomagają. Lekiem pierwszego rzutu, który przepisuje lekarz, jest penicylina fenoksymetylowa. Jej dawkowanie jest uzależnione od masy ciała dziecka. Lek podaje się przez 10 dni i nie wolno przerwać terapii nawet mimo złagodzenia objawów choroby [3].
Wizyta u pediatry jest konieczna również wtedy, gdy gardło dziecka jest czerwone i towarzyszą mu inne niepokojące objawy. Zaliczają się do nich [1]:
- wysoka gorączka >38,4°C,
- trudności w połykaniu i oddychaniu,
- odmawianie przyjmowania płynów,
- mowa „kluskowata”,
- obfite ślinienie się u małego dziecka.
Natychmiastowej pomocy lekarskiej wymagają duszności, niemożność połykania śliny, szczękościsk oraz obrzęk szyi i trudności w poruszaniu nią [1].
Najczęściej zadawane pytania o czerwone gardło u dziecka:
1. Od czego może być przekrwione gardło?
Czerwone gardło u dziecka może pojawić się w wyniku urazu lub kontaktu ze zbyt gorącymi, lub zimnymi pokarmami. Najczęściej jednak ma związek z infekcją o podłożu wirusowym lub bakteryjnym.
2. Jak leczyć czerwone gardło u dziecka?
Na przekrwione gardło u dziecka pomagają tabletki do ssania lub preparaty w aerozolu o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Jeżeli chorobie towarzyszy gorączka i obserwuje się nasilenie objawów, domowe sposoby na ból gardła nie wystarczą. Wówczas konieczne jest wdrożenie antybiotykoterapii.
Należy pamiętać, że nieprawidłowo leczone lub niedoleczone infekcje gardła u dzieci mogą dawać powikłania ropne, np. zapalenie zatok przynosowych, ucha środkowego lub węzłów chłonnych szyjnych. Może również dojść do ostrego kłębuszkowego zapalenia nerek lub gorączki reumatycznej.
Bibliografia:
- Hassmann-Poznańska E., Ból gardła u dziecka, 2017 (witryna internetowa:https://www.mp.pl/pacjent/objawy/74749,bol-gardla (dostęp: 06.02.2024)).
- Szenborn L. i in., Ostre zapalenie gardła i migdałków u dzieci, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pediatria/artykuly-wytyczne/artykuly-przegladowe/301141,ostre-zapalenie-gardla-i-migdalkow-u-dzieci (dostęp: 06.02.2024)).
- Skotnicka B., Angina – objawy, przyczyny, leczenie, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/laryngologia/78438,angina-objawy-przyczyny-leczenie (dostęp: 06.02.2024)).
