Ostre zapalenie krtani zwykle jest spowodowane przez infekcje wirusowe atakujące górne drogi oddechowe. Może dotyczyć zarówno dorosłych, jak i dzieci, mieć łagodny lub ciężki przebieg. Zobacz, jak wygląda ostre zapalenie krtani u dzieci, a jak u dorosłych i dowiedz się, jak sobie z nim radzić.
Spis treści:
- Ostre nieżytowe zapalenie krtani - co to za choroba?
- Co wywołuje ostre zapalenie krtani u dorosłych? Przyczyny
- Jak objawia się ostre nieżytowe zapalenie krtani?
- Ostre podgłośniowe zapalenie krtani - co to za choroba?
- Jakie są objawy ostrego podgłośniowego zapalenia krtani?
- Jak wygląda leczenie zapalenia krtani u dorosłych i dzieci?
- Jak radzić sobie z ostrym zapaleniem krtani?
Ostre nieżytowe zapalenie krtani - co to za choroba?
Ostre nieżytowe zapalenie krtani to stan zapalny górnych dróg układu oddechowego [1]. Jest to w zasadzie grupa chorób, która obejmuje stan zapalny krtani, zapalenie tchawicy i oskrzeli [2]. W przeciwieństwie do przewlekłego zapalenia krtani trwa nie dłużej niż 3 tygodnie, zwykle od 3 do 7 dni [3]. Jest to jedna z typowych infekcji krtani u osób dorosłych. Bardzo często ostremu zapaleniu krtani towarzyszą inne infekcje, takie jak grypa, przeziębienie, zapalenie gardła czy zapalenie zatok [1].
Co wywołuje ostre zapalenie krtani u dorosłych? Przyczyny
Ostre zapalenie krtani to infekcja wirusowa. Głównym czynnikiem etiologicznym są wirusy paragrypy typu 1 i paragrypy typu 2. Rzadziej chorobę wywołują [2]:
- wirus paragrypy typu 3;
- adenowirus;
- wirus RSV;
- koronawirus;
- wirus odry lub grypy.
Infekcje wywołane przez bakterie występują sporadycznie. Odpowiadają za nie głównie te same patogeny, które powodują bakteryjne zapalenie gardła, czyli paciorkowce (np. Streptococcus pyogenes) [2]. Wówczas do zdiagnozowania choroby może być konieczne pobranie wymazu z gardła.
Ponadto istnieją czynniki ryzyka, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia tej infekcji [3]:
- nadużywanie głosu (krzyczenie, śpiewanie, wygłaszanie długich przemów);
- czynniki drażniące (dym papierosowy, alkohol, oddychanie zanieczyszczonym powietrzem atmosferycznym, narażenie na alergeny, przyjmowanie leków wziewnych);
- refluks żołądkowo-przełykowy;
- intubacja;
- zaburzenia oddychania przez nos.
Jak objawia się ostre nieżytowe zapalenie -sie-ostre-niezytowe- krtani?
Chorzy, u których diagnozuje się stan ostrego nieżytowego zapalenia krtani, narzekają na złe samopoczucie, drapanie w gardle, uczucie suchości, pieczenia i ból gardła [1]. Mogą pojawić się również inne objawy zapalenia krtani [1, 3]:
- podwyższona temperatura ciała lub gorączka;
- suchy kaszel;
- chrypka;
- dyskomfort odczuwany podczas mówienia lub połykania;
- odchrząkiwanie;
- miana barwy głosu;
- tymczasowy bezgłos.
Zdarza się, że w przebiegu choroby występuje też duszność [1].
Ostre podgłośniowe zapalenie krtani - co to za choroba?
Zapalenie krtani bardzo często atakuje również dzieci. Zwłaszcza te w wieku od 6 miesięcy do 3 lat, chociaż może dotknąć także niemowląt i dzieci w wieku przedszkolnym do 6. roku życia [2]. W przypadku maluchów diagnozuje się najczęściej szczególną postać stanu zapalnego, czyli ostre podgłośniowe zapalenie krtani. Choroba dotyczy głównie dzieci pomiędzy 1. a 5. rokiem życia i występuje najczęściej w okresie jesienno-zimowym [4].
Bardzo często infekcja ta nazywana jest potocznie krupem wirusowym [5]. Najczęściej wywołują ją wirusy paragrypy, grypy typu A lub B, adenowirusy, wirus RS lub metapneumowirus [6]. Zdarza się, że w przebiegu choroby dochodzi do nadkażenia bakteryjnego [4].
Jakie są objawy ostrego podgłośniowego zapalenia krtani?
Zakażenie zaczyna się nagle [6]. Poprzedzają je kilkudniowe typowe oznaki infekcji dróg oddechowych, czyli podwyższona temperatura ciała, kaszel i katar [5]. W przebiegu ostrego podgłośniowego zapalenia krtani wirusy uszkadzają błonę śluzową jej dolnej części (podgłośni). Dochodzi do obrzęku tego obszaru i zwężenia światła dróg oddechowych [6].
Charakterystyczne objawy ostrego podgłośniowego zapalenia krtani u dzieci to [5]:
- szczekający kaszel: suchy, przypominający szczekanie psa lub foki;
- świst oddechowy (stridor);
- ostra duszność wdechowa (trudności przy wciągnięciu powietrza do płuc), zwłaszcza w nocy lub nad ranem;
- odczuwanie niepokoju.
W podgłośniowym zapaleniu krtani nie występuje chrypka, ale głos jest czysty [5].
Jak wygląda leczenie zapalenia krtani u dorosłych i dzieci?
W przypadku ostrego nieżytowego zapalenia krtani stosuje się najczęściej jedynie leczenie objawowe: leki przeciwgorączkowe, przeciwkaszlowe, mukolityczne. Jeżeli pojawi się obrzęk krtani i duszność, wskazane jest włączenie glikokortykosteroidów. Antybiotykoterapia jest stosowana jedynie w sytuacji, gdy dojdzie do nadkażenia bakteryjnego [1].
Leczenie zapalenia krtani u dzieci zależy od stadium i nasilenia objawów choroby. Najczęstszy przebieg podłośniowego zapalenia krtani wymaga jedynie wizyty u pediatry, jeżeli objawy nie ustępują samoistnie lub nie łagodnieją po około 48 godzinach. Wówczas podaje się glikortykosteroidy domięśniowo, wziewnie lub doodbytniczo. Jeśli nasila się duszność, konieczna może okazać się hospitalizacja [5].
Jak radzić sobie z ostrym zapaleniem krtani?
Przede wszystkim należy oszczędzać głos i wyeliminować czynniki drażniące śluzówki [3]. Wskazany jest odpoczynek w łóżku i dbanie o nawodnienie organizmu. Chory powinien mieć możliwości oddychania wilgotnym i chłodnym powietrzem [4]. Warto pamiętać o częstym wietrzeniu pomieszczeń oraz używaniu pokojowych nawilżaczy.
Przydatna może być inhalacja, przy czym należy pamiętać, że nie wolno przeprowadzać jej nad garnkiem z gorącą wodą, bo grozi to poważnym poparzeniem [6]. Lepiej wykorzystać przeznaczone do tego specjalne domowe inhalatory. Natomiast ulgę w odczuwaniu nieprzyjemnych dolegliwości w gardle przynoszą tabletki do ssania lub aerozol do stosowania w jamie ustnej (np. Chlorchinaldin lub Inaldin) [7].
Najczęściej zadawane pytanie dotyczące ostrego zapalenia krtani:
1. Po czym poznać zapalenie krtani?
Rozpoznanie ostrego nieżytowego zapalenia krtani wymaga konsultacji lekarskiej. Lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem i wykonuje badanie laryngologiczne [1]. Najczęściej zgłaszaną dolegliwością jest dyskomfort w obrębie gardła. O zapaleniu krtani może świadczyć także chrypka i zmiana głosu oraz suchy kaszel. Jednak warto pamiętać, że nie zawsze odczuwane objawy będą wskazywać na zapalenie krtani. Jeżeli uczuciu pieczenia i drapania towarzyszy obraz zaczerwienionego gardła, może okazać się, że diagnoza będzie inna. Może to być zapalenie migdałków podniebiennych i gardła, czyli angina. Dlatego, gdy objawy nie mijają lub nasilają się, ważna jest konsultacja lekarska.
2. Ile trwa ostre zapalenie krtani?
Ostre zapalenie krtani najczęściej ustępuje w ciągu tygodnia. Jeśli nie mija, konieczna może być hospitalizacja. Schorzenie to może dawać powikłania. Najczęstszym jest ropień nagłośni, który objawia się ostrym bólem krtani, stridorem oraz gorączką [3].
Bibliografia:
- Zagor M. i in., Ostre nieżytowe zapalenie krtani, 2018 (witryna internetowa:https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-krtani/179702,ostre-niezytowe-zapalenie-krtani (dostęp: 20.12.2023)).
- Sybilski , A. J., Pseudokrup – ostre zapalenie krtani, 2022, Alergoprofil, 18(1), 8-13.
- Świerczyńska-Krępa M. i in., Zapalenie krtani, 2023 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.3.4.1.(dostęp: 20.12.2023)).
- Zagor M. i in., Ostre podgłośniowe zapalenie krtani, 2018 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-krtani/179701,ostre-podglosniowe-zapalenie-krtani (dostęp: 20.12.2023)).
- Zielińska-Bliźniewska H., Olszewski J., Ostre podgłośniowe i nadgłośniowe zapalenie krtani, 2019 (witryna internetowa: https://podyplomie.pl/medycyna/33685,ostre-podglosniowe-i-nadglosniowe-zapalenie-krtani (dostęp: 20.12.2023)).
- Głodzik I., Podgłośniowe zapalenie krtani (krup wirusowy), 2017 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/laryngologia/138899,podglosniowe-zapalenie-krtani-krup-wirusowy (dostęp: 20.12.2023)).
- Charakterystyka produktów leczniczych Chlorchinaldin i Inaldin: https://www.chlorchinaldin.pl/